jueves, 18 de diciembre de 2014

Rock Pronominal (Pronominalis Saltatio)

Chega o tempo das Saturnalia ou Saturnais, esas festas romanas que co tempo quedaron soterradas polo Nadal cristián.

Daquela, como agora, durante estes días quedaba decretado o "bo rollo": a xente intercambiaba agasallos, e tamén expresaba bos desexos para o novo ano.

Pola miña parte, deixo aquí como obsequio o agasallo que, á súa vez, me fixeron os meus alumnos de Latín II (2º BAC): accederon a cantar (e, no caso de Juanma, a tocar a guitarra rítmica e solista) na estrea mundial do Rock Pronominal (Pronominalis Saltatio). Como xa sabedes, con esta e outras cancións só pretendemos, ademais de aprender parte da gramática latina, pasar un bo anaco.

Velaquí deixamos o video, desexándovos a todos ademais:

BONA SATVRNALIA!
P.S.: Graciñas polos bombóns! Tan bos están como boa xente sodes vós (ou sexa, moito)

viernes, 5 de diciembre de 2014

Qualificationes Quarti Cursus (ESO)

Despois do exame que fixestes hoxe á mañá, velaquí tedes as calificacións que obtivestes.

Lembrade que a nota do exame aporta un 60% á calificación final do trimestre, e que o 40% restante obtense da media das notas dos exercicios realizados (un 25%), entre os que se atopan os cuestionarios da Aula Virtual, e a actitude nas clases (15%).


Vémonos o vindeiro mércores día 10.

lunes, 1 de diciembre de 2014

ROMANAE QVAESTIONES III (MMXIV-MMXV)

Lucía, Nerea, Gemma, Saray, Sabela e Carla (todas elas de 2º BAC) aproveitaron a oportunidade que se ofrecía no mes de novembro de sumar 0,33 puntos á súa nota final do trimestre. Como se lembrará, respostando ás tres preguntas que cada mes aparecen neste blog, esa suma pode incrementarse ata o máximo de 1 punto.

E velaquí, por suposto, as Romanae Quaestiones do mes de decembro:



 
I. Hai 1.980 anos nacía unha persoa que cos anos se convertiría nun dos máis sobranceiros representantes dun xénero poético que os romanos consideraban como autóctono, non importado -como todos os demais- de Grecia. Foi compañeiro de estudios doutro autor que compuxo un poema épico dedicado a unha guerra civil entre romanos. De que dous literatos e de que epopeia estamos a falar?






II. 91 anos antes do nacemento mencionado na quaestio anterior, morría o que máis tarde sería considerado máis grande orador romano. Quen era, quen dou a orde de asasinalo e quen a executou?






III. Finalmente, 22 anos antes do crime descrito na segunda pregunta, nacía outro poeta, contemporáneo e amigo do considerado máis grande autor en lingua latina, que cultivou unha serie de xéneros líricos; a xuízo da crítica, ningún outro escritor romano o iguala nos logros que conseguíu nese tipo de composicións. Quen son os dous xigantes da literatura latina mencionados?

miércoles, 5 de noviembre de 2014

ROMANAE QVAESTIONES II (MMXIV-MMXV)

Co remate do mes de outubro finalizou tamén a primeira oportunidade para que os alumnos de Latín do IES Fontexería sumasen 0,33 puntos á nota final do trimestre. Só Nerea, Gemma e Sabela (2º BAC) estiveron atentas.

Co mes de novembro reiteramos a oferta: 0,33 puntos por respostar correctamente a estas tres preguntas, para o que se dan unhas boas pistas:

I. Hai 1.999 anos, o 6 deste mes, nacía en Roma unha rapaza que logo sería moi importante na evolución da primeira dinastía de Emperadores romanos: sobriña do segundo Emperador desa familia, irmá do terceiro, esposa do cuarto e nai do quinto. De que muller e Emperadores falamos?




II. O 8 de novembro, 78 anos antes, un importante político e orador romano pronunciaba diante do Senado o primeiro dunha serie de discursos nos que descubría unha conspiración destinada a dar un golpe de Estado. Segundo se nos conta, o líder da conxura estaba presente cando os seus plans foron revelados publicamente. De que dous homes estamos a falar?




III. Durante a celebración dos Xogos Plebeios, o 13 de novembro, certo colexio de sacerdotes organizaba, no nome da plebe, un banquete público na honra do deus a quen se consagraban os devanditos xogos. Unha imaxe do propio deus (a quen acompañaban outras dúas, de senllas deusas) era levada ó banquete. O deus protagonista “comía” recostado nun diván e as dúas deusas sentadas. Como se chamaba o colexio de sacerdotes e a que deuses nos referimos?

jueves, 2 de octubre de 2014

ROMANAE QVAESTIONES I (MMXIV-MMXV)

Co comezo do novo curso principia tamén a serie mensual de oportunidades para que os alumnos das materias de Latín (4º ESO), Latín I (1º BAC) e Latín II (2º BAC) poidan incrementar ata nun punto a súa nota final de trimestre.

Para iso deberán respostar correctamente, logo das pertinentes investigacións na rede, ás tres preguntas que cada mes aparecerán neste blog.

Velaquí as do mes de outubro:


I. O día 2 deste mes, desde finais do s. I a.C., celebrábanse en Roma unhas festividades na honra de certo persoeiro, decisivo na Historia da cidade, con motivo do seu retorno dunha viaxe na que se xogara o futuro da propia Roma. Na ocasión tamén se honraba a unha divinidade moi vencellada á boa sorte. Os actos consistían fundamentalmente no ofrecemento de espectáculos públicos variados. A que persoeiro e divinidade nos referimos?
 


II. Hai 1.653 anos morría un Emperador romano, xusto cando estaba a piques de enfrontarse a un rival polo poder, que ademais era seu curmán, e que fora proclamado Emperador polos seus soldados. Como se chamaban estes dous curmáns?







III. Cada 5 de outubro os romanos consideraban que quedaba aberta a porta que comunicaba o reino dos mortos co dos vivos. Non era a única data na que se producía esta crenza, senón que incluía dous días máis. Como se chamaba esta crenza relixiosa e a que outras dúas datas afectaba?

viernes, 26 de septiembre de 2014

Novus Cursus: Salutatio

Comezamos un novo Curso coa ledicia de contar cun bo número de matriculados en Latín e en Grego, sobre todo en 1º de Bacharelato (22 e 20 rapaces, respectivamente). Isto aporta unha dose de ilusión que sempre é benvida á hora de retomar o labor docente.

Nesta primeira entrada do ano académico vou recomendar a lectura dun libro: Roma, de Steven Saylor.

Pode que a súa extensión (máis de 800 páxinas) bote para atrás a máis dun posible lector, pero neste caso a prevención está inxustificada: é un modelo de como se debe escribir unha novela historica. Saylor toma feitos documentados da Historia de Roma para construír unha ficción na que unha familia vai percorrendo todos os séculos da Antiga Roma, desde antes da fundación da cidade, ata a chegada do primeiro Emperador, César Octavio Augusto.

Admito, iso si, que a lectura se fai máis agradable con certos coñecementos da Historia de Roma, pois así percibimos a habilidade do autor para enxertar ficción con testemuño histórico.

Dádelle unha oportunidade e seguro que non vos ha defraudar.

Polo demais,

FORTVNA MINERVAQVE VOBIS ADSINT!

lunes, 2 de junio de 2014

ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXIII/MMXIV)

Xa remata o curso, e con el as oportunidades para aumentar ata nun punto a nota final do trimestre.

Nerea, Gemma e Sabela (1º BAC), e tamén Clara e Leti (2º BAC), seguiron este consello o mes pasado, e agardemos que se sume máis xente a respostar estas novas questiones:



I. O día 1 deste mes, hai 2.401 anos, inaugurouse un templo en Roma na honra de certo deus, por ter axudado ó exército na súa loita contra uns inimigos que pouco tempo antes saquearan Roma. A que deus se dedicou ese edificio relixioso e a que inimigos nos referimos?






II. O mesmo día, 42 anos máis tarde, inaugurouse outro templo. Nesta ocasión, certo militar romano prometera a unha deusa que se lle construiría o edificio en agradecemento á axuda que ela prestara contra os mesmos inimigos mencionados na quaestio anterior. De que militar e deusa falamos, e en que consistíu a axuda dela?







III. O 2 de xuño, 842 anos despois do acontecemento mencionado na primeira pregunta, Roma era saqueada durante 14 días por soldados dun pobo bárbaro. Como se chamaba ese pobo e quen era o seu líder?

martes, 20 de mayo de 2014

Carmen: Dejadme que os enseñe el Griego

Los profesores de Latín también damos Griego, en muchas ocasiones. Yo solo llevo dos años enseñando la lengua de Homero, pero como mi afición por la Música es muy poderosa, se me ha ocurrido que las declinaciones griegas también pueden, al igual que las latinas, enseñarse con ritmo y melodía.

Aquí os dejo este divertimento, con mis fantásticos alumnos de 2º de Bachillerato:

lunes, 5 de mayo de 2014

Liber: "Roma y los bárbaros. Una historia alternativa", de Terry Jones y Alan Ereira

Os que temos La vida de Brian (Life Of Brian, Terry Jones, 1979) como unha das nosas películas de cabeceira, admiramos a Terry Jones, unha das mentes pensantes do glorioso grupo cómico Monty Python

Na devandita película, aparte de dun humor por veces delirante, podemos disfrutar da súa intelixente sátira sobre a problemática que, a ollos do século XX, afecta ós procesos colonizadores, nos que a Civilización Occidental é abondosa.

No libro que agora comento, a perspectiva de Terry Jones vai un chisco máis aló, poñéndose de parte sempre dos pobos colonizados por Roma e, en xeral, de todos aqueles ós que os romanos chamaban, xenericamente, bárbaros.

É certo que co triunfo de Roma houbo moitos aspectos de diversas culturas que quedaron esquecidos, mais o libro está escrito nun tono de amargo salaio por esas perdas, e de censura -en ocasións moi agre- da conducta dos romanos como conquistadores. A min parécenme esaxerados estes puntos de vista, e por dúas razóns:
     a) Os pobos conquistados teñen sido sempre obxecto de dominación, e na maioría dos casos moitos elementos da súa forma de vida desparecen. Isto non ten variado ó longo da Historia humana, e só nos séculos XIX-XX-XXI ten aparecido o -lexítimo e recomendable- interese pola conservación. Os romanos non foron diferentes neste aspecto a outros conquistadores, pero si é certo que foron máis respetuosos coas particularidades locais que outros: non impuxeron a sangue e fogo a súa lingua ou relixión, por exemplo; máis ben entraron en relación coas clases dominantes dos pobos vencidos, que sentiron como un beneficio aceptar as servidumes económicas romanas para progresar socialmente, sobre todo porque eles tamén tiraban proveito. As clases inferiores, malia levar, como case sempre, a peor parte, seguiron o camiño marcado polos que dominaban.
     b) A conquista romana non foi sen violencia, mais o Mundo Antigo era un mundo violento, dentro e fóra dos límites do Imperio. Se os romanos se impuxeron foi debido a un cúmulo de factores, entre os que non se contaba o seren máis violentos que os demais; si foron máis organizados e eficaces. Para ben e para mal, o noso mundo actual ten que ver con eles moito máis do que pensamos, como desde este blog intentamos tramsmitir hai xa algún tempo.

Con todo, o libro paga a pena.

ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXIII-MMXIV)

Un mes máis (e xa só quedan dous para que remate o curso), ofrecemos neste blog a posibilidade de sumar ata 0,33 puntos á nota final do trimestre (para os de 2º BAC ata 0,66 puntos, xa que o seu Curso remata neste mes de maio.

Noraboa a Nerea, Gemma e Sabela (1º BAC), e tamén Clara e Leti (2º BAC), por ter respostado correctamente ás quaestiones do mes anterior.

Velaquí as preguntas deste mes:

I. O 1 deste mes morría, hai 1.606 anos, o primeiro Emperador da parte oriental do Imperio Romano, logo da súa división definitiva en dous sectores. A parte occidental estaba gobernada polo seu irmán, e o artífice da separación fora o seu pai. De que tres emperadores estamos a falar e en que ano se producíu a división do Imperio?



II. Cada 1 de maio os romanos celebraban unhas festas relixiosas na honra dunhas divinidades que eran veneradas en cada casa, e tamén se consideraban protectores de toda a cidade, e nomeadamente das súas murallas. Tiñan un altar público no outeiro do Palatino. Como se chamaban estes deuses?



III. O 2 de maio, 335 anos antes da morte referida na primeira quaestio, cedía a resistencia dunha cidade xudea na que se refuxiaran os derradeiros superviventes dunha rebelión contra Roma. Certo historiador, medio romano e medio xudeu, cóntanos que logo de seis meses de asedio, os habitantes da cidade prefiriron a morte á rendición: dez homes encargáronse de matar os seus compatriotas, antes de matárense eles mesmos (só quedaron dúas mulleres e cinco nenos). De que cidade estamos a falar e que historiador nos transmitíu eses feitos?
 

jueves, 3 de abril de 2014

ROMANAE QVAESTIONES VII (MMXIII-MMXIV)



O pasado mes de marzo conseguiron os 0'33 puntos Nerea, Gemma e Saray (1º BAC), e tamén Paty, Clara e Leti (2º BAC).

Para elas e para todos os demais, velaquí a sétima ocasión de sumar décimas á súa nota final de trimestre, que será o derradeiro deste curso.

I. O 4 de abril de hai 1.826 anos nacía en Lyon un Emperador que, nada máis suceder ó seu pai, ordenou o asasinato do seu propio irmán, que fora nomeado co-Emperador. Aparte disto, pasou á historia pola construcción dunhas enormes Termas en Roma, e tamén por extender a cidadanía romana a todos os habitantes masculinos libres do Imperio. Quen era este Emperador, e como se chamaban o seu pai e o seu irmán?

II. Cada 4 de abril, e durante 7 días, os romanos celebraban unhas festas na honra de certa deusa, na que os seus sacerdotes levaban a súa imaxe en procesión polas rúas da cidade; ía sentada nun carro tirado por leóns, ó son de címbalos, flautas e tambores, e no medio de estridentes alaridos. Eran típicos destas festividades tamén os espectáculos teatrais. De que deusa estamos a falar, onde tiña o seu templo en Roma, como se chamaban estas festas e con que nome eran coñecidos os seus sacerdotes?

III. 214 anos despois do nacemento mencionado na primeira quaestio, un xeneral romano vencía a un rei visigodo, que en tempos fora aliado do Imperio Romano. Como resultado da batalla, a muller e os fillos do rei xermánico foron feitos prisioneiros. Cómpre averiguar o nome do xeneral romano, o do rei visigodo, e o da batalla.

domingo, 9 de marzo de 2014

ROMANAE QVAESTIONES VI (MMXIII-MMXIV)

Rematou o chuviñoso mes de febreiro, e no medio das augas algunhas alumnas (ningún alumno) foron quen de nadar para chegar á beira dos 0,33 puntos que se outorgan cada mes por respostar correctamente ás preguntas que aparecen neste blog. Foron Nerea, Gemma e Sabela, de 1º BAC; e máis Paty, Clara e Leti (esta só cun 0,22, que tamén suma), de 2º BAC.

Para elas e para todos os demais, velaquí as quaestiones deste mes de marzo:


 

O 1 de marzo de hai 1.976 ou 1.973 anos (no hai acordo na data) nacía en certa vila hispana un poeta romano que obtivo moita sona pola súa habilidade para a composición de poemas moi breves de contido satírico. De que poeta falamos e en que vila naceu?





Cada 1 de marzo os romanos celebraban unha festa na honra das mulleres casadas. Elas acudían ó templo de certa deusa (situado no outeiro do Esquilino) que protexese os seus matrimonios e os seus futuros embarazos (e partos). A que festa aludimos, que deusa era venerada nelas e con que palabra nos referimos en latín ás mulleres casadas




O 6 de febreiro de hai 2.026 anos certo persoeiro romano recibía o máis alto título da relixión romana. A partir del, todos os Emperadores incluirían ese título entre os seus, e hoxendía aínda existe un gobernante que o posúe, por telo herdado da Antiga Roma. De que título se trata, que gobernante actual aínda o ostenta e a que persoeiro romano aludimos?

miércoles, 12 de febrero de 2014

Odisea 2014 (II)

Rematou a fase galega do Concurso de Cultura Clásica Odisea 2014, organizado pola Sociedad Española de Estudios Clásicos (SEEC) e o grupo As Vóngolas, integrado por Lucía, Saray e Sabela (1º BAC) conseguíu un meritorio 5º posto tras o Preguntón de desempate, no que participaron hoxe mesmo, no IES Eduardo Pondal de Santiago de Compostela.

Para chegar ata aquí tiveron que superar unha primeira fase do Concurso, no que obtiveron a máxima puntuación, empatadas con outros 15 grupos, dun total de 265 que participaban de toda Galicia.

Quero felicitar ás Vóngolas polo seu comportamento durante todo o Concurso, e tamén polo resultado conseguido.

Non me quero esquecer tampouco dos outros dous grupos que participaron: Satanases del Infierno (Nerea, Juanma, e Sofía) e As Dríades (Nerea e Gemma), e que non chegaron á fase de desempate, pero que o intentaron de todos os xeitos.
LAETVM ME FECISTIS!

Finalmente, felicito tamén á organización do Concurso por conseguir levar adiante un ano máis esta iniciativa, que consigue, polo menos por uns días, que o Latín e o Grego teñan un protagonismo na vida dos centros que sen dúbida merecen.


viernes, 7 de febrero de 2014

Odisea 2014 (I)

Hoxe ás 9 da mañá ven de rematar a fase galega do IX Edición do Concurso Odisea, organizado pola Sociedad Española de Estudios Clásicos (SEEC).

Alégranos anunciar que un dos grupos presentados polo noso Centro, As Vóngolas (integrado por Lucía, Saray e Sabela), conseguíu a máxima puntuación, empatando con outros 14 grupos. Aquí pódese ver a clasificación:

Segundo as bases do certame, o vindeiro mércores 12 realizarase un desempate, para o que haberá que acudir a un Centro designado pola organización.

Mais iso será nuns días, de momento...

LAETI SVMVS!

ROMANAE QVAESTIONES V (MMXIII-MMXIV)



Estamos na metade do curso, e con este mes que ven de comezar chega outra oportunidade para sumar décimas á nota final deste trimestre. A ocasión do mes de xaneiro xa a aproveitaron Lucía, Nerea A., Gemma, Saray, Sabela (1º BAC) e Clara (2º BAC). Estas son as preguntas deste mes de febreiro:

 

Cada 1 de febreiro celebrábase en Roma unha festa relixiosa na honra de certo deus vencellado ó Inframundo: nun bosque sagrado (lucus) que estaba consagrado a esta divinidade na desembocadura do Tíber sacrificábase un touro de pelo escuro. A que deus nos referimos?





 
O 4 de febreiro, hai 1.803 anos, morría na cidade britana que daquela era chamada Eburacum un Emperador romano que puxera fin a uns anos moi convulsos nos que se sucederon un eito de gobernantes de moi pouca duración. Disque no seu leito de morte aconsellou ós seus dos fillos, nomeados como sucesores, que só se coidasen de manter contentos ós soldados. Como se chamaba este Emperador e os seus dous fillos?



159 anos antes, o 5 de febreiro, un forte terremoto devastaba certa cidade do sur de Italia. Nos anos vindeiros os seus habitantes esforzáronse por reconstruíla, mais eses labores resultaron inútiles, xa que pouco despois a poboación foi totalmente destruída. Como se chamaba a cidade, cal foi a causa da catástrofe definitiva e en que ano se producíu?

martes, 7 de enero de 2014

ROMANAE QVAESTIONES IV (MMXIII-MMXIV)

Comeza un novo ano, pero continúa o curso que principiamos aló polo mes de setembro. Do mesmo xeito, continúa a ocasión mensual de aumentar ata nun punto a nota final do trimestre, contestando a unha serie de tres preguntas. Velaquí as do mes de xaneiro:


 



O 1 de xaneiro de hai 2.117 anos, un xeneral celebraba polas rúas de Roma o seu triunfo nunha guerra noutro continente; no desfile ía tamén o rei do pobo conquistado. Este militar, de gran prestixio entre os romanos, fixera algúns anos antes algunhas reformas no exército que o fixeron máis profesional. De que xeneral falamos e como se chamaba o rei vencido?







Dous anos antes da celebración militar mencionada na quaestio anterior, nacía o que máis tarde sería considerado máis grande orador romano, que ademais, ós seus 43 anos e exercendo como cónsul, descubríu e desartellou un golpe de Estado. Quen era este orador e político, e como se chamaba o xefe do golpe?








Cada 9 de xaneiro un sacerdote (entre os moitos que había en Roma) sacrificaba certo animal na honra de certo deus, representado sempre cunha cabeza un tanto especial. O acto producíase nun edificio concreto do Foro Romano, xusto a carón da chamada Via Sacra. Que animal se sacrificaba, cal era o deus así venerado e cal era o título do sacerdote?