ROMANAE QVAESTIONES III (MMXXI-MMXXII)

Con decembro remata o trimestre, o ano natural, e tamén a posibilidade, polo momento de sumar 0,33 puntos á cualificación final neste arranque do curso.

As Romanae Quaestiones para o duodécimo mes do ano son estas:

I. Hai 1.987 anos nacía unha persoa que cos anos se convertería nun dos máis sobranceiros representantes dun xénero poético que os romanos consideraban como autóctono, non importado -como todos os demais- de Grecia. Foi compañeiro de estudos doutro autor que compuxo un poema épico dedicado a unha guerra civil entre romanos. De que dous literatos e de que epopeia estamos a falar?

II. 91 anos antes do nacemento mencionado na quaestio anterior, morría o que nos séculos posteriores sería considerado como o máis grande orador romano. Quen era, quen deu a orde de asasinalo e quen a executou?

III. Finalmente, 22 anos antes do crime descrito na segunda pregunta, nacía outro poeta, contemporáneo e amigo do considerado máis grande autor en lingua latina, e que cultivou unha serie de xéneros líricos; a xuízo da crítica, ningún outro escritor romano o iguala nos logros que conseguiu nese tipo de composicións. Quen son os dous xigantes da literatura latina mencionados?

 

ROMANAE QVAESTIONES II (MMXXI-MMXXII)

 O inicio do mes de novembro supón unha nova oportunidade de sumar centésimas á cualificación do alumnado de Latín. Velaquí as preguntas:

I. Hai 2.006 anos, o 6 deste mes, nacía en Roma unha rapaza que logo sería moi importante na evolución da primeira dinastía de Emperadores romanos: sobriña do segundo Emperador desa familia, irmá do terceiro, esposa do cuarto e nai do quinto. De que muller e Emperadores falamos?

II. O 8 de novembro, 78 anos antes, un importante político e orador romano pronunciaba diante do Senado o primeiro dunha serie de discursos nos que descubría unha conspiración destinada a dar un golpe de Estado. Segundo se nos conta, o líder da conxura estaba presente cando os seus plans foron revelados publicamente. De que dous homes estamos a falar?

III. Durante a celebración dos Xogos Plebeios, o 13 de novembro, certo colexio de sacerdotes organizaba, no nome da plebe, un banquete público na honra do deus a quen se consagraban os devanditos xogos. Unha imaxe do propio deus (a quen acompañaban outras dúas, de senllas deusas) era levada ó banquete. O deus protagonista “comía” recostado nun diván e as dúas deusas sentadas. Como se chamaba o colexio de sacerdotes e a que deuses nos referimos?

 

ROMANAE QVAESTIONES I (MMXXI-MMXXII)

 Como cada ano, co mes de outubro comezan as Romanae Quaestiones: unha ocasión mensual de sumar ata 1 punto á cualificación final do trimestre para o alumnado de Latín do noso Centro, nos diferentes cursos nos que esa materia se imparte.

Trátase de investigar, maiormente vía internet, e atopar a solución ós tres pequenos enigmas que se ofrecen neste blog, e que para este mes son os seguintes:

I. Hai 2.226 anos, o 6 de outubro, un exército romano sufriu a perda de 80.000 soldados fronte a unha coalición de inimigos estranxeiros. Esta desfeita trouxo como consecuencia unha reorganización das forzas militares romanas, co fin de facelas máis profesionais. Con que nome se coñece a batalla, que pobos derrotaron nela ós romanos e quen foi o artífice da reforma do exército?

II. O mesmo día, o 6 de outubro, 509 anos despois, morría certa dama de moito carácter, esposa dun Emperador romano, sobre o que exerceu moita influencia. De que Emperador e Emperatriz estamos a falar?

III. E de novo un 6 de outubro, 385 anos antes da morte da dona mencionada na quaestio anterior -e 124 anos logo da gran derrota romana citada na primeira quaestio-, morría en Siria un persoeiro moi querido polo pobo romano, sobriño do daquela Emperador; de feito, moitos sospeitaron que o propio Emperador o mandara envenenar por envexa da súa popularidade. Como se chamaban estes tío e sobriño?

 

Initium Cursus MMXXI-MMXXII

Está a piques de comezar un novo curso, no que continuaremos co noso labor de achegar a lingua latina e grega, e a Civilización Clásica ó alumnado que elixa as nosas materias.

É de lamentar que, polo que parece, non vaiamos contar con grupos en Latín I (1º BAC), en Grego I (1º BAC) nin en Grego II 2º BAC). Parece que vai callando na sociedade a falacia de que as materias humanísticas ou, cunha expresión máis clásica, de lestras non serven para o mundo de hoxe.

O que toca é facer chegar á comunidade educativa a mensaxe de que iso é unha falsidade, pois a dedicación profesional á ciencia e á tecnoloxía nunca foron, non son, e xamais serán, o único camiño para que cadaquén atope a súa vía de realización como persoa e como membro da sociedade.

Desde aquí, faremos o posible por darlle a volta a esta lamentable e empobrecedora situación.

MINERVA FORTVNAQVE NOS ADSIT!

ROMANAE QVAESTIONES IX (MMXX-MMXXI)

 Xuño sempre significa final de curso, final de nove meses e pico de traballo, que, se estivo ben feito, debe ser recompensado.

Cómpre non baixar a garda e aproveitar a derradeira oportunidade de mellorar a nota final deste terceiro trimestre.

Aquí tedes as Romanae Quaestiones coas que pechamos o curso:

 

I. O 13 de xuño, hai 1.970 anos, nacía un rapaz que co tempo sería un importante militar romano, encargado de consolidar a conquista dun territorio que levaba xa algunhas décadas sendo obxectivo de Roma. Coñecemos a súa vida sobre todo pola biografía que escribíu o seu xenro, e que conservamos. Como se chamaban sogro e xenro, e de que territorio falamos?

 

II. O mesmo día, 293 anos despois, un Emperador promulgaba un decreto que autorizaba o culto de certa relixión, ata daquela perseguida. Como se chamaba ese Emperador e con que nome coñecemos ese decreto?

 

III. Cada 13 de xuño comezaban en Roma unhas festas relixiosas que duraban ata o día 15. Durante elas uns frautistas, co rostro cuberto con máscaras, percorrían Roma no medio de orxías e borracheiras. Como se chamaban estas festas e na honra de que deusa se celebraban?

ROMANAE QVAESTIONES VIII (MMXX-MMXXI)

 O mes de maio supón unha oportunidade máis de sumar 0,33 puntos á nota final do trimestre, agás para o alumnado de 2º de Bacharelato, que, por finalizar os seus estudos no curso destes trinta días, poderá egadir 0,66.

Estas son as preguntas:

 

I. O 29 de maio, hai 567 anos, caía en poder dun inimigo estranxeiro a capital do que sempre foi considerado derradeiro resto do antigo Imperio Romano. Na batalla final morreu o derradeiro Emperador. A cidade cambiou de nome e converteuse na capital da potencia conquistadora. Hai que averiguar o nome antigo da cidade, o actual, o do pobo conquistador, e tamén o do derradeiro Emperador.

II. Cada 29 de maio os romanos celebraban unha festa relixiosa na que se purificaban os campos, para o que se ofrecía a certo deus o sacrificio de tres animais. Como se chamaba esa festividade, na honra de que deus se celebrana, con que nome coñecemos ó sacrificio de tres víctimas e que animais eran os sacrificados?

 

III. O 31 de maio, 1.470 anos antes da caída da cidade aludida na primeira quaestio, conmemorouse en Roma o cumprimento dun novo século da cidade. A iniciativa correra a cargo do daquela Emperador, e as festas comezaron cunha invitación ó pobo para que participase nuns fastos “que ninguén vira e ninguén xamais volvería ver”. Para esta ocasión escribíu certo poeta unha composición, que conservamos, e que foi recitada por un amplo coro. Como se chamou esta celebración, que Emperador a promoveu, a que poeta nos referimos e como se titulaba a súa obra?

ROMANAE QVAESTIONES VII (MMXX-MMXXI)

 Comezamos o derradeiro trimestre do curso, e con el empeza de novo a serie das Romanae Quaestiones, que serven para engadir décimas á cualificación final.

Sorte coas investigacións que vos propoño:

 

I. O 8 de abril de hai 2.072 anos celebrouse en Roma o proceso contra un político acusado de provacar serios disturbios na cidade, sobre todo en época de eleccións. Foi defendido polo máis famoso orador romano, cun discurso que hoxe conservamos nunha versión reelaborada polo propio autor. Como se chamaban o político, o seu defensor, e con que título coñecemos o devandito discurso?

 

II. O mesmo día, 198 anos despois, nacía en certa cidade do norte de África un rapaz que chegaría a ser Emperador, e que mesmo ía fundar unha nova dinastía, poñendo fin a unha época na que o cargo de máximo gobernante do Imperio era un seguro de morte temperá. O eixo da súa política foi o reforzamento do poder militar, cunha xefatura forte en mans do Emperador. De quen estamos a falar e en que cidade naceu?

 

Precisamente o mesmo día, 71 anos despois, morría asasinado por un dos centurións da súa III. garda persoal un Emperador da dinastía fundada polo protagonista da anterior quaestio. A que Emperador nos referimos?

ROMANAE QVAESTIONES VI (MMXX-MMXXI)

  Con marzo pechamos as oportunidades para incrementar ata un punto a cualificación final do trimestre.

Non desaproveitedes as Romanae Quaestiones deste mes!

 

I. O 1 de marzo de hai 1.982 ou 1.979 anos (no hai acordo na data) nacía en certa vila hispana un poeta romano que obtivo moita sona pola súa habilidade para a composición de poemas moi breves de contido satírico. De que poeta falamos e en que vila naceu?

II. Cada 1 de marzo os romanos celebraban unha festa na honra das mulleres casadas. Elas acudían ó templo de certa deusa (situado no outeiro do Esquilino) que protexese os seus matrimonios e os seus futuros embarazos (e partos). A que festa aludimos, que deusa era venerada nelas e con que palabra nos referimos en latín ás mulleres casadas?

 III. O 6 de febreiro de hai 2.032 anos certo persoeiro romano recibía o máis alto título da relixión romana. A partir del, todos os Emperadores incluirían ese título entre os seus, e hoxendía aínda existe un gobernante que o posúe, por telo herdado da Antiga Roma. De que título se trata, que gobernante actual aínda o ostenta e a que persoeiro romano aludimos?

ROMANAE QVAESTIONES V (MMXX-MMXXI)

 Mediado vai case o segundo trimestre, e con febreiro chega unha nova ocasión de mellorar a cualificación final.

A ver como resolvedes as Romanae Quaestiones deste mes:

 

I. Cada 1 de febreiro celebrábase en Roma unha festa relixiosa na honra de certo deus vencellado ó Inframundo: nun bosque sagrado (lucus) que estaba consagrado a esta divinidade na desembocadura do Tíber sacrificábase un touro de pelo escuro. A que deus nos referimos?

 

II. O 4 de febreiro, hai 1.809 anos, morría na cidade britana que daquela era chamada Eburacum un Emperador romano que puxera fin a uns anos moi convulsos nos que se sucederon un gran número de gobernantes de moi pouca duración. Disque no seu leito de morte aconsellou ós seus dos fillos, nomeados como sucesores, que só se coidasen de manter contentos ós soldados. Como se chamaba este Emperador e os seus dous fillos?

 

III. 159 anos antes, o 5 de febreiro, un forte terremoto devastaba certa cidade do sur de Italia. Nos anos vindeiros os seus habitantes esforzáronse por reconstruíla, mais eses labores resultaron inútiles, xa que pouco despois a poboación foi totalmente destruída. Como se chamaba a cidade, cal foi a causa da catástrofe definitiva e en que ano se produciu?